Les Quatre Cents Coups (1959)

Les 400 Coups is vooral een sympathieke film over een jongetje die zoals de titel al aangeeft nogal wat te verduren krijgt, die 400 klappen gaan van hele onschuldige zaken zoals betrapt worden in de klas met een pin-upplaatje tot het belanden in een jeugdinrichting. Wat heel onschuldig begint neemt gaandeweg serieuzere vormen aan. Het is mijn eerste Truffaut ( ), een film met veel degelijkheid en een verhaal dat zich prima laat wegkijken, al vind ik het tegenwoordig als "sociaal jeugddrama" niet tot de absolute top van dat genre horen. Een degelijke 3,5* zit er wel in, mede vanwege het authentieke acteerwerk.

Truffauts debuut was meteen goed voor een onderscheiding in Cannes. Kinderen achter tralies, het deed me aan De Sica denken (Sciuscia) maar dan zonder enige politieke boodschap af te vuren. Truffaut laat je het rot gevoel van ongewenst en verworpen te zijn aanvoelen én het feit dat de jongen zijn lot eigenlijk niet verdient maakt het extra dramatisch. Want Doinel is niet de slechtste, alleen is er niks dat in zijn voordeel speelt in het leven. Ja, een goed gevoel hield ik er niet aan over, zeker wanneer de moeder liefdeloos verkondigt dat hij beter af is in het tuchthuis , wat erg traumatiserend moet zijn voor een kind om te horen. Het veelbesproken laatste shot is mysterieus. Ja, ik ben ook wel verkocht voor deze Truffaut en dan vooral de weemoed die eruit spreekt.

Mijn eerste kennismaking met Truffaut eigenlijk. We volgen het leven van de jonge Antoine. Als kwajongen haalt Antoine al eens streken uit en af en toe gaat hij er eens over, getuige die diefstal van dat typemachine. Beetje een Ciske De Rat op zijn Frans en zonder geldzorgen. Truffaut legt de klemtoon op het ontbreken van ouderlijk gezag doordat zijn stiefvader en moeder weinig aanwezig zijn. Gelukkig niet echt een ontspoorde thuissituatie (van een loshandige of verslaafde stiefvader), maar gewoon de schets van een tiener die zich mis begrepen voelt. Truffaut legt ook een soort maatschappijkritiek op wanneer de jeugdinstelling ten tonele komt. Deze archaïsche afstandelijke en repressieve kijk is heden pedagogisch volledig achterhaald. Verder technisch een erg knappe film met prima camerawerk en cinematografie. Ook het acteerwerk mocht er zijn.