Hud (1963)

Bij gebrek aan goeie feestjes appte ik eerder deze avond een vriend een beetje denigrerend dat ik dan maar een zwart-witfilm ging kijken. Wist ik veel dat het de misschien wel beste film van voor 1998 zou zijn. Manmanman, ik heb me een partij zitten genieten. Van Newman als Hud, wat een personage, maar ook van de pa ("Little by little, the look of the country changes because of the men we admire"), het neefje en de huishoudster. Nee, er zijn maar weinig films waarin de hoofdpersonen zo menselijk zijn en zo geloofwaardig neergezet worden als in deze. Voor zo'n ouwe film vind ik het ook een opvallend mooie. Anno 1963 waren er al zat kleurenfilms, dus ik veronderstel dat het een stijlkeuze is geweest om Hud in zwart-wit te schieten. Doorgaans heb ik daar een hekel aan, maar ik kan me moeilijk voorstellen dat deze film er in kleur beter had uitgezien. En dan is er nog de setting. Texas, jaren 40 (de plotomschrijving rept over de jaren 50 , maar draaide My darling Clementine niet al eerder?). Daar hadden ze wel wat beter te doen dan zich druk maken over zwarte pieten, sekseneutrale wc's en zogenaamde aanrandingen. Over iets meer dan een week ga ik zelf naar Texas. Hopelijk heeft de tijd daar stilgestaan.

“Happens to everybody. Horses, dogs, men. Nobody gets out of life alive.” Paul Newman en de schitterende cinematografie. Dat blijft hangen na het zien van Hud. De zwart-wit beelden, de uitgestrekte landschappen, het desolate gevoel dat je ook als kijker krijgt etc. Het draagt allemaal bij aan de geweldige sfeer die Hud uitstraalt. Het ouderwetse Americana, met Newman als arrogante en losgeslagen Hud, die de strijdt aangaat met zijn conservatieve vader. Het is een generatieconflict, maar je ziet ook de verschillen in mentaliteit en persoonlijkheid. Met neef De Wilde die een speelbal wordt in dit conflict, en uiteindelijk zelf een keuze moet maken en volwassen moet worden. Het einde is daarom ook perfect.

Doet wat denken aan Giant en Rebel without a cause. Hud als de enfant terrible die botst met het traditionele verleden. De man versiert graag (getrouwde) vrouwen, houdt van geld en drank, maar komt ook over als de sympathieke rebel die gewoon geniet van het leven. Het leven is meer dan enkel koeien en werken. Dat botst met de tradities van zijn vader. Daarnaast heb je ook nog het neefje Lonnie die opkijkt naar Hud, maar tegelijk zich houdt aan die tradities. Hud lijkt zo een mooie droom, maar hij weet dat het maar een droom is. Alma komt over als iemand die beide werelden (de oude en de nieuwe) lijkt te kennen, maar toch gewoon meedraait bij de tradities. Door de ziektes van de koeien, waardoor Homer ze allemaal moet laten afmaken, komt er een einde aan dat verleden. Het afscheid is nu officieel. De levenslust van Homer is weg, hij sterft kort na het afscheid van zijn koeien. Alma en Lonnie trekken ook weg. Op zoek naar werk, tijd voor het volgende hoofdstuk in het leven. En het is ironisch genoeg net Hud die blijft zitten waar hij is. Zich altijd verzet tegen die traditie en om zich heen schoppend. Een spoor van vernieling, waarbij hij de ene brug na de andere heeft verbrand. Lonnie en Alma zagen op het einde in dat zijn rebels karakter te ver is gegaan. Zo blijft Hud alleen over. Een boeiende film met een minder evident figuur in de hoofdrol. Het is een heerlijk acteerspel tussen de 4 hoofdkarakters. Patricia Neal zorgt voor een pittig karakter, wat in zo'n semi-western niet evident is als actrice. De scènes met Paul Newman zijn geweldig. Het lijkt een western soms, maar door de muziek en de setting trekt het zich daar wat van los. Het einde waarin het hoofdkarakter geen happy end krijgt, maar beteuterd achterblijft, is ook minder vanzelfsprekend voor een film uit Hollywood.