Promising Young Woman (2020)

Ik heb mij prima vermaakt met deze feministische wraakkomedie. Dat is vooral te danken aan het intelligente script, dat op gezette tijd wat gas terugneemt, en de scherpe dialogen. Het uitstekende acteerwerk is de spreekwoordelijke kers op de taart. Carey Mulligan is eersterangs als vanouds en ook de bijrollen worden sterk ingevuld. Een lekkere film.

De film heeft een spitsvondige titel. De titel refereert aan ene Brock Turner die als student aan de universiteit van Stanford in 2016 veroordeeld werd voor seksueel geweld, maar in de media heel consequent een promising young man genoemd bleef worden. In Promising Young Woman is het hoofdpersonage tot het moment dat haar leven op de kop werd gezet een modelstudente. Daarna wordt ze iets anders. Fascinerende film. De film straalt brute kracht uit, maar is tegelijk heel elegant vorm gegeven. De film is ook ironisch geëngageerd. Hij toont giftige mannelijkheid in weerzinwekkende vorm. In de wereld van deze film zijn er bijna geen goede betrouwbare mannen meer. De film toont vooral mannen die zichzelf als goed beschouwen maar er niet voor terug deinzen een hevig aangeschoten vrouw die zonder veel weerbaarheid is, lastig te vallen. Die arme wanhopige mannen toch. Maar niet heus. Wat vroeger ook niet juist was, maar waarmee de man toen nog kon wegkomen, wordt in deze film niet getolereerd door wraakgodin Carey Mulligan. Ze speelt een prachtrol als gedesillusioneerde vrouw met slechts één doel in het leven. Goeie en indrukwekkende film, die de typische elementen uit een wraakfilm pakt en deze elementen heel creatief inzet om vanuit vrouwelijk gezichtspunt een wereld te schetsen waarin de man geconfronteerd wordt met zijn seksistische wandaden. Gelukkig is de film niet somber van toon, maar weet meestal een gechargeerde toon aan te slaan. Dat verzacht de pittige boodschap. Prettig. Prettig is trouwens ook het einde. Niet werkelijk happy, maar wel bevredigend.

Cassandra, de vrouw die altijd de waarheid sprak en nooit werd geloofd. Ze treed in Promising young woman op als een soort wraakengel, hoewel als je het goed bekijkt er niet eens sprake is van wraak maar eerder van inzicht brengen. Dat is dan ook gelijk één van de vele goede aspecten van deze film. Natuurlijk is het allemaal 'over the top', er is geen man die deugt, om Schopenhauer te parafraseren. Maar ik vind Promising young woman daarin nooit vervelend, omdat het een artistieke keuze is, een focus die gelegd wordt en die heel goed werkt. Temeer omdat er vervolgens allerlei lagen van de problematiek aan bod komen. Inclusief het wegkijken of goedpraten of actief onder het tapijt vegen (knap hoe in twee of drie tekstregels van die advocaat de thematiek ineens enorm veel extra diepte krijgt). Wat ook interessant is en iets om over na te denken, is dat meermaals Cassie niet de ergste figuren aan de haak slaat, maar juist degenen die zichzelf zien als een prima vent. You think I am a predator?, zegt er één. In de details is het niet altijd geloofwaardig misschien, maar in het algemene beeld wel, inclusief hoe die walgelijke lui dan in net pak staan te speechen over liefde en vriendschap en verder gaan met hun leven alsof er niks gebeurd is. Ik geloof dat onvoorwaardelijk. Naast de maatschappelijke relevantie (denk: Brett Kavanaugh, denk: GHB, de 'rape drug'), ook gewoon een heel fijne prent om te kijken. Ik heb me werkelijk geen seconde verveeld en de film neemt steeds verder toe in kracht en intensiteit. De scene waarin Cassie sterft is heftig maar zonder dat het grafisch wordt gemaakt. Emerald Fennel vermijdt dat de volle speelduur, goede keuze. Carey Mulligan draagt het geheel met sprekend gemak en de muziek is cool, vooral omdat men nergens probeert te pleasen maar met bewerkingen van popsongs komt of met eerder foute nummers. Ja, knappe film, dit is er weer één voor mijn eindejaarslijst.