En Kärlekshistoria (1970)

Mooi. En leuk. Een ode aan je eerste liefde. Roy Andersson lijkt weemoedig terug te denken aan een periode in het leven, waarvan hij lijkt te zeggen; dit is puur. Later word je eenzaam. Zoals de opa op het begin. Of kom je terecht in een ontwrichte relatie. Zoals de ouders van het meisje. Of word je een oude vrijster zoals haar zus. Hij brengt de love story op een luchtige manier. Vrij speels. Ook in de beeldtaal. De tekortkomingen van de jonge acteurs, zoals gebrek aan ervaring, doet de film alleen maar goed. Het onzekere, haast schuchtere spel past bij de personages en de fase van hun levens. Op een aantal momenten is het hartverscheurend. Vaak blijft het ook op oppervlakkig. Maar is dat in het echt ook niet meestal zo? De humor sijpelt er ondertussen steeds meer door. Vooral op het eind is het vrij hilarisch. En hoewel ik de laatste grap eigenlijk direct door had, vond ik hem niet minder leuk. Dit is een liefdesverhaal zoals er 1000-den zijn. Dat En Kärlekshistoria toch fris, origineel en anders aanvoelt is extra knap. Gemakshalve geef ik die credits maar aan Andersson. 4 sterren.

Erg fijn filmpje tot zo'n halfuur voor het einde. Het zomerse sfeertje wordt uitstekend weergegeven en wat ik vaak zo fijn vind aan dit soort films is dat er nauwelijks plot is maar vooral sfeerbeelden. Dat maakt ook dat sommige scène weleens minder boeiend zijn en gaan slepen, maar het geheel overtuigt dan toch altijd wel. Mooie beelden, fijne soundtrack en twee uitstekende jonge acteurs die weinig praten maar toch heel veel zeggen. Dat was alweer een behoorlijk aantal films terug dat ik met zo'n fijn gevoel keek. Maar goed, dan komt ineens dat slot bij dat feest en wordt het allemaal zo absurd (of absurditisch?) ineens. Wat het ook zij, daar kon ik echt helemaal niks mee en doet wel afbreuk aan de film. Daarom slechts 3,5*.

De film laat heel treffend de verliefdheid van twee pubers – kinderen nog eigenlijk – zien maar is daarom ook weinig bijzonder want zo gaat het altijd en overal wanneer jonge mensen de liefde ontdekken: de fascinatie en hypergevoeligheid voor elkaar, de onzekerheid en nervositeit over hoe je bij de ander overkomt, het pure geluk als je bij elkaar bent. De wereld van de ouderen erom heen is slechts nog een stoorzender binnen de idylle, ook voor de kijker. Maar naar het einde toe wordt die achtergrond van de ouderen, die vol pijn en frustraties zitten omdat ze bv. eenzaam zijn of geldproblemen hebben, opeens de voorgrond en blijkt de film te gaan over het contrast tussen de pure wereld van de geliefden die open staan voor elkaar en de toekomst en de verdorven wereld van de ouderen die teleurgesteld zijn in het leven en vol wrok zitten. Het (mislukte) feest waarmee de film eindigt laat opeens de Roy Anderson zien die we kennen van films als Sånger från Andra Våningen (Film, 2000) : absurdistische scenes waarin de machteloze woede van ontgoochelde mensen zowel een tragisch als komisch effect heeft. Maar anders dan in Romeo and Juliet waarin de geliefden het tragische slachtoffer worden van een familievete dus van de wereld van de volwassenen, gaat het tumult van de familieruzie aan ons liefdesstel voorbij omdat die zich letterlijk en figuurlijk in hun eigen wereld hebben teruggetrokken. Net als de recentere films van Andersson mist de film drama maar laat het wel het menselijk bestaan zien waarin deze eerste film van Andersson nog even het paradijs van Adam en Eva laat zien voordat ze daaruit vallen.